اتصالات فشار قوی چیست؟
اتصالات صنعتی به دسته های مختلفی تقسیم بندی می شود، که یکی از آن دسته ها، اتصالات فشار قوی می باشد. شاید در ظاهر، این نوع اتصالات جز تجهیزات کوچک و معمولی حساب شود اما به نحوی قلب صنایع انتقال سیالات می باشد.
این اتصالات معمولا از فولاد و آلیاژهای خاص ساخته میشوند. انواع اتصالات فشار قوی شامل سه راهیها، زانویی، تبدیل و فلنج‌ها می‌باشند. که بسته به فشار سیال و اندازه سایر تجهیزات دارای کلاس‌های مختلفی هستند.
انواع اتصالات فشار قوی از نظر جنس مواد اولیه عبارتند از: اتصالات فشار قوی فولادی دنده‌ای – فشار قوی فولادی ساکت و اتصال فشار قوی فولادی گالوانیزه. این اتصالات صنعتی بیشترین کاربرد را در صنایع آب، گاز، بخار، هوا فشار بالا و صنایع مختلف دیگر دارند.
این دسته از اتصالات بر اساس جنس و نوع آن، کاربرد اساسی و نقش مهمی را در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز و پتروشیمی ایفا می کند زیرا نیاز به جابجایی سیال در این صنایع بسیار دیده می شود و از آنجایی که این امر با فشار زیادی همراه است؛ باید از اتصالات فشار قوی به منظور هدایت جریان سیالات کمک گرفت.
اتصالات فولادی فشار قوی ساکت ولد
جنس و ابعاد اتصالات فشار قوی :
جنس اتصالات فشار قوی معمولا از فولاد و آلیاژهای خاص می باشد که به طور کلی به شکل مخروطی و رشته ای ساخته می شود تا با این طراحی مقاوت خود را در زمان عبور سیال بالا ببرد. این اتصالات دارای فشارهای مختف می باشند که عبارتند از:
- فشار 2000
- فشار 3000
- فشار 6000
- فشار 9000
ابعاد و اندازه‌هایی که به هنگام ساخت برای این اتصالات صنعتی در نظر گرفته می شود با توجه به کاربرد آن، متفاوت است و شامل موارد زیر می باشند:
- ۱/۸ اینچ
- ۱/۴ اینچ
- ۳/۸ اینچ
- ۹/۱۶ اینچ
- ۱ اینچ
چهار راه استنلس استیل فشار قوی
ویژگی ها:
سیکل فشار و سیکل حرارت از دو ویژگی مهم اتصالات صنعتی فشار قوی هستند که یکی نشان دهنده تحمل فشار بالای این محصولات و دیگری تحمل درجه حرارت بالا می باشد.
به طور کلی این دسته از اتصالات از دمای منفی ۲۵۲ درجه سانتیگراد تا ۶۴۹ درجه سانتیگراد و فشاری معادل ۱۵۰۰۰۰ پوند بر اینچ مربع را می تواند تحمل کند که همین امر منجر به کاربرد بسیار اتصالات فشار قوی در صنایع ذکر شده می باشد.
انواع اتصالات فشار قوی بر اساس کاربرد:
اتصالات صنعتی فشار قوی با توجه به کاربردی که در صنایع مختلف دارد، با جنس و ابعاد مختلف طراحی می شود که می توان در یک تقسیم بندی کلی آن ها را در دسته های زیر قرار داد:
۱. زانو فشار قوی یا زانویی فشار قوی:
زانو فشار قوی نوعی از اتصالات پایپینگ حساب می شود که برای تولید آن معمولا از روش ریخته گری کمک گرفته می شود البته ضخامت و جنس این دسته از اتصالات فشار قوی بسته به فشاری که باید تحمل کند و سیال داخل لوله و محیط پیرامون لوله متفاوت است و اکثرا برای تغیر زاویه در مسیر لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرد.
زانو فشار قوی نیز خود انواع مختلفی دارد و با توجه به میزان تغییر زاویه مسیر لوله و میزان تحمل فشار دسته بندی می شود.
- 45 درجه شعاع بلند
- 45 درجه شعاع کوتاه
- 90 درجه شعاع بلند
- 90 درجه شعاع کوتاه
این زانوها از انواع زانو فشار قوی بسته به زاویه تغییر مسیر لوله می باشد و از نظر تحمل فشار کاری به زانو فشار قوی مانیسمان یا زانو فشار قوی بدون درز و زانو فشار قوی درزدار دسته بندی می شود.
زانو فشار قوی 45 درجه و 90 درجه
۲. سه راه فشار قوی:
سه راه فشار قوی همان اتصالات سه راهی مخصوص خطوط لوله های پرفشار می باشد که اکثرا زاویه بین آن ها ۹۰ درجه می باشد و از آنجایی که جزیی از اتصالات فشار قوی می باشد برای جابجایی سیال که نیاز به تحمل فشار بالایی دارد، مورد استفاده قرار می گیرد.
سه راه فشار قوی سایز 1 اینچ
۳. چپقی فشار قوی:
این دسته از اتصالات فشار قوی برای اتصال لوله ها و شیلنگ ها با سایز های متفاوت در صنایع مختلف کاربرد دارد. ساختار چپقی فشار قوی ۹۰ درجه و به سورت نر و ماده طراحی شده است یعنی یک سمت آن از بیرون و سمت دیگر آن از داخل رزوه شده است و بسته به کاربرد آن در ابعادی متفاوت طراحی و ساخته شده است.
۴. مغزی تبدیلی فشار قوی یا سوییج نیپل فشار قوی:
زمانی که دو سر لوله دارای سایز های متفاوتی باشد اما دو لوله هم مرکز و هم راستا باشند از مغزی تبدیلی فشار قوی استفاده می شود در واقع می توان گفت کاهنده سایز لوله می باشد. ابعاد و جنس این مغزی تبدیلی بسته به فشار کاری، سیال موجود در لوله ها و سیال محاطی لوله ها متفاوت است.
۵. بوشن فشار قوی:
بوشن قطعه ای است که به ظاهر بسیار ساده می آید اما کاربرد بسیاری دارد، مهمترین کاربرد آن زمانی می باشد که بخواهید طول لوله را افزایش دهید. بوشن فشار قوی در واقع به رابط بین دو لوله گفته می شود که هر دو لوله دارای قطر یکسانی می باشد که این امر توسط جوشکاری امکان پذیر است.
توشن و مغزی فشار قوی فولادی
۶. مغزی فشار قوی:
نوعی از اتصالات است که دارای زاویه ۱۸۰ درجه می باشد و وظیفه ی آن اتصال دو طرف مادگی تجهیزات به یکدیگر است که همانند تمامی زیر شاخه های اتصالات فشار قوی، توانایی تحمل فشار بالایی را دارد.
۷. مهره ماسوره فشار قوی یا یونیون فشار قوی:
مهره ماسوره فشار قوی از ۳ بخش تشکیل شده است که عبارتند از مهره ی مهره ماسوره که در وسط آن قرار دارد و دو سر آن که همانند چپقی فشار قوی به صورت نر و ماده ساخته شده است.
اما با این تفاوت که به جای زاویه ۹۰ درجه دارای زاویه ای برابر با ۱۸۰ درجه می باشد. بیشترین کاربرد آن در مدارهای بسته و تعمیرات لوله کشی است که می تواند فشار بالایی را تحمل کند.
نحوه اتصال مهره ماسوره به این گونه است که دو سر نر و ماده به لوله ها به روش پیچی و رزوه ای متصل می شود سپس این اتصالات توسط مهره وسط به هم کوپل می شوند.
مهره ماسوره فشار قوی فولادی
۸. سوکولت فشار قوی
۹. تردولت فشار قوی:
تردولت فشار قوی به منظور انشعاب گیری از لوله هایی که معمولا سایز بالایی دارند در صنایع مختلف که نیاز به تحمل فشار بالا وجود دارد، مورد استفاده قرار می گیرد.
ظاهر تردولت فشار قوی به گونه ای طراحی شده است که یک سر آن به صورت منحنی شکل است و همین موضوع باعث می شود تا عمل انشعاب گیری بر روی لوله از سایز ۲ اینچ الی ۳۲ اینچ انجام شود.
تردولت فشار قوی فولادی
۱۰. نیپل فشار قوی:
نیپل فشار قوی از جمله تجهیزاتی است که بسیار پرکاربرد و مهم است و کاربرد اساسی آن در خطوط لوله کشی می باشد که امکان تغییراتی از قبیل عوض کردن جهت جریان، ایجاد انشعاب در لوله اصلی برای فراهم کردن مسیرهای بیشتر در عبور سیال و دیگر اقدامات این چنینی را فراهم می کند.
دیگر اتصالات فشار قوی عبارتند از
- ولدولت
- چهار راه فشار قوی
- درپوش رزوه ای
- کپ یا درپوش ساکت ولد
- بوشن رزوه ای
- تبدیل رزوه ای و غیره
کاربرد اتصالات فشار قوی:
اتصالات فشار قوی کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارند و به همین دلیل در جنسهای و آلیاژهای مختلف تولید می شوند از جمله فلزاتی که در ساخت این اتصالات استفاده می شود فولاد ، استیل 304 ، استیل 316 می باشد. کاریردهای این محصولات عبارتند از:
- صنایع نفت و گاز
- صنایع پتروشیمی
- صنایع دارویی
- صنایع غذایی
- صنایع سیالات حساس و غیره
